Pile O´Sápmi Supreme lea gullostuvvon viidát ja dáiddabarggus leat 400 bohccooaivvi – ráidnejuvvon ja monterejuvvon oktii. Nationálmusea lea oastán Pile O Sápmi Supreme, ja dáidda čájehuvvo Sámi Allaskuvllas. Davvi Norgga Dáiddamusea lea oastán Sara nuppii dáidaga, “Gielastuvvon”, ja dáidda čájehuvvo sámi veršuvnnas Guovdageainnu Gilišiljus gos maiddái Pile o´Sápmi Powernecklace čájehuvvo man Sámi daiddačoakkáldat lea oastán. Gilišiljus maid čájehuvvo Pile Power, čikŋáráidu maid Sara lea ráhkadan ovttas Amerikánska čikŋádáiddárin Matt Lambert:ain.

Máret Ánne illuda rahpat čájáhusa Guovdageainnus, muhto seammás árvvoštalla ahte čájáhus sáhttá boktit garra dovdduid dáppe ruovttus.

– Pile O´Sápmi Supreme lea dássážii čajehuvvon hui dihto báikkiin ja garrá gičču vuolde. Lea hupmán čielga gielain buot amás báikkiin gos leaš leamaš. Jáhkan dattege ahte šaddá áibbas eará vásáhus olbmuide dáppe ruovttus. Jáhkan ahte daidá leat garrásit vásáhus. Soaitá maid bákčasit danne go boazu lea midjiide nu dehálaš ja divrras sihke min identitehta ektui, kultuvrra ja historjja ektui ja maiddái birgejumi ektui.

Muittán maŋŋel vuosttaš diggeášši deanus. Olbmot muitaledje munnje ahte sii ledje suorganan. Vel odne ge boazosápmelaččat muitalit munnje makkár ilgadis govva sidjiide lei oaidnit oivviid nie. Maiddái iežan soaigguhit dát oaivvit. Eandalii dalle go garrá biekkas sugádeje stuoradikki olggobealde. In leat gehppes mielain čohkken oivviid, muhto bággodilis ja justte fal danne go dat galget gaskkustit dan dihto garrá dili. Ii leat leaika go sihke eatnamat, min bohccot, birgenláhki ja rievttit gaikkoduvvojit stáda lágaid bokte ja allá stáda hearrát leat nu badjegeahččalasat ahte eai beroš gullát ge go mii viggat árpmu ánuhit, muitala Sara.

Pile o´’Sápmi Supreme čujuha čábbudahtton, measta juo dovdameahttun koloniseremii mii odne čaðáhuvvo oððaáigásaš ja nu gohčoduvvon vuoiggalaš riektestáhtas, lohká Sara. Seammás lea dáiddabargu vuoigatvuođaid birra, beassat eallit ja doaimmahit iežas kultuvrra, suodjalit eatnamiid, elliid, olbmuid ja min rivttiid Sámis. Namahus «pile o’ bones» čujuha: ollu goddimiidda Davvi- Amerihká buffalonálliin, čađahuvvon vilges kolonisttain mat politihkalaš strategiijain vuojehedje álgoálbmoga eret sin guovlluin ja dakko bokte besse geavahišgoahtit sin eatnamiid.

– Lei min iežamet lihkku ja garrá rahččán mii loahpas čulddii čovdosa min priváhta dillái, muhto oaivvit bissot muittuhussan dasá ahte boazosápmelaččaid poliihkkalaš ja lágalaš dilli ii leat prinsihppalaš dásis čovdojuvvon dahje rievdan. Alla hearrát giehtalaga norgga stáhtavuogádagain ribádit min eatnamiid industriija ja diinema váras. Iežaset lágat dastto addet seamma fámuide lobi mearridit sihke min ealáhusa, rivttiid ja priváhta opmodaga badjel. Jus sin dáhttu lea njuovvat min ealuid, de sin lágat leat áibbas čielgasat. Mis ii leat dadjámuš iige vejolaš iežamet suodjalit dan mearihis veahkaválddi vuosttá. Dan lea vielja ášši oba čielgasit duođaštan, dadjá Máret Ánne.

Prográmma:

Mánnodaga 9.8 duorastahkii 12.8 (seamma juohke beaivvi)

Dii 10:00 – 15:00 – Čájáhus rabas gehččiide.

Dii 15:00 – 16:00 – Álgit Pile o´Sápmi Supreme dáidaga bokte ja loahpahit beaivvi RiddoDuottarMuseain gos Máret Ánne Sara filbma čájehuvvo

Beajadaga 13.8

Artist talk Máret Ánne Sarain ja Stina Högkvist, Nasjonalmuseets samlingsdirektør.

Musihkka

Panelságastalla: Máret Ánne Sara, Beaska Niillas, Mari Boine, Gunnvor Guttorm ja moderator Harald Gaski.

Power Necklace, Gielastuvvon og Pile Power čájáhus rahpasa Gilišilju